Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (Ảnh: Reuters).

Phép thử của ông Trump

Một quan chức Nhà Trắng ngày 3/3 xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ thị đình chỉ toàn bộ viện trợ cho Ukraine.

"Mục tiêu của Tổng thống Trump rất rõ ràng đó là tập trung vào những nỗ lực để đạt được hòa bình. Chúng tôi cần các đối tác của mình cùng cam kết theo đuổi mục tiêu trên. Chúng tôi đang tạm dừng và xem xét lại viện trợ để đảm bảo các khoản viện trợ đó góp phần tạo ra một giải pháp thực sự"， quan chức trên nói.

Lệnh đình chỉ sẽ áp dụng cho tất cả các thiết bị quân sự của Mỹ chưa đến Ukraine， bao gồm cả số vũ khí đang được vận chuyển hoặc lưu trữ ở Ba Lan.

Một quan chức khác tiết lộ hoạt động viện trợ sẽ bị đình chỉ cho đến khi các nhà lãnh đạo Ukraine thể hiện cam kết rõ ràng với đàm phán hòa bình.

"Điều này không có nghĩa là Mỹ chấm dứt vĩnh viễn viện trợ cho Ukraine mà chỉ là tạm dừng. Các chỉ thị của Tổng thống đang được thực thi ngay lúc này"， quan chức Mỹ nói.

Giới chuyên gia nhận định động thái này của chính quyền ông Trump nhằm gây sức ép với Ukraine khi Washington muốn nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Theo phóng viên của Nhà Trắng Maggie Haberman， đây là một phép thử của ông Trump để xem có thể đi bao xa trong việc rút lại sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine.

Quyết định đưa ra giữa lúc mối quan hệ giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky với chính quyền ông Trump rạn nứt. Theo Haberman， mối quan hệ này rất căng thẳng.

Bà Haberman nói， thay vì coi Ukraine là một đồng minh châu Âu， ông Trump đã nhìn nước này qua lăng kính kinh tế. Ông tìm cách đạt được thỏa thuận khoáng sản "nghìn tỷ USD" với Ukraine nhằm buộc Kiev trả lại viện trợ của Mỹ mà không đưa ra đảm bảo an ninh.

"Trong khi gần như không đòi hỏi Tổng thống Nga Vladimir Putin phải đưa ra nhượng bộ， ông Trump lại đang đòi hỏi quá nhiều từ ông Zelensky"， bà Haberman bình luận.

"Ukraine nói rằng ngay từ đầu họ đã nhận được một đề xuất thỏa thuận không thực tế đối với họ， một thỏa thuận mà họ hầu như không nhận được gì. Tổng thống Trump có thể sẽ cố gắng đạt được những thỏa thuận khác theo cách đó"， bà nhận định thêm.

Quân đội Ukraine trước nguy cơ tê liệt

Pháo tự hành Ukraine khai hỏa (Ảnh: Pravda).

Một nhà phân tích quân sự cho biết，phim cấp 3 âu mỹ lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm dừng viện trợ quân sự cho Ukraine có nguy cơ làm tổn hại đến khả năng của nước này trong việc chống lại cuộc tấn công trong tương lai của Nga.

Đại tá Mỹ nghỉ hưu Cedric Leighton nhận định， phim sex mạnh quyết định này sẽ ảnh hưởng đến Ukraine trong nhiều năm tới.

"Những vũ khí đó có thể là bất cứ thứ gì， từ máy bay đến đạn dược. Một số loại vũ khí phải mất nhiều năm mới đến được tiền tuyến. Khi đó， hậu quả kéo theo có thể tác động nghiêm trọng đến năng lực của Ukraine"， ông cho biết.

Theo ông Leighton，sex anime ko che chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden trước đây đã cam kết viện trợ quân sự gần 66 tỷ USD cho Ukraine， nhưng lệnh của Tổng thống Trump sẽ chặn một phần viện trợ mà chính quyền tiền nhiệm đã phê duyệt. "Nói một cách đơn giản， những gì ông Trump đang làm là ngừng viện trợ đã được Tổng thống Biden phê duyệt"， ông phân tích.

Các quan chức phương Tây cho biết Ukraine có thể duy trì tốc độ chiến đấu hiện tại trong vài tuần， có lẽ cho đến đầu mùa hè， trước khi lệnh tạm dừng của Mỹ bắt đầu có tác động lớn.

Trong khi các quốc gia châu Âu có thể thay thế các lô hàng pháo binh của Mỹ， thì vũ khí tiên tiến nhất mà Kiev sử dụng lại do Mỹ viện trợ.

"Tác động sẽ rất lớn. Tôi gọi đó là sự tê liệt"， Mark Cancian， cố vấn cấp cao của Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế， cảnh báo.

Ông Cancian ước tính， Ukraine sẽ cảm nhận được tác động của việc tạm dừng viện trợ của Mỹ sau 2-4 tháng vì viện trợ từ các nước châu Âu giúp Kiev tiếp tục chiến đấu cho đến thời điểm hiện tại.

"Khi nguồn cung cấp cắt làm đôi， cuối cùng điều đó sẽ thể hiện ra ở tiền tuyến. Tiền tuyến của họ sẽ tiếp tục bị rạn nứt và cuối cùng chúng sẽ tan vỡ và Ukraine sẽ phải chấp nhận một giải pháp hòa bình bất lợi， thậm chí là thảm khốc"， ông nói.

Theo ông，  chính quyền Tổng thống Trump có thể tiếp tục đình chỉ hoặc hủy bỏ các hình thức viện trợ khác cho Ukraine， như chia sẻ thông tin tình báo và huấn luyện quân đội Ukraine.

Theo Guardian， New York Times